اختلالات خواب زمانی رخ میدهد که شما به اندازه کافی نمیخوابید یا خواب با کیفیت خوبی ندارید. این عارضه زمانی که شدید باشد یا در یک دوره طولانی اتفاق بیفتد، میتواند علائم بسیار مخربی ایجاد کند که حتی با معمولیترین فعالیتها تداخل پیدا میکند. محرومیت طولانی مدت از خواب میتواند بسیاری از شرایط سلامتی را بدتر کند. این عارضه معمولا قابل درمان است. برای آگاهی بیشتر درباره اختلالات خواب و روش درمان آن با ما همراه باشید.
اختلالات خواب و کمبود خواب
اختلال خواب چیست؟ عوامل مؤثر در اختلال خواب چیست؟ چه چیزی سبب اختلالات خواب می شود؟ این سوالاتی است که احتمالاً وقتی دچار آن میشوید از خود میپرسید. اگر یک فرد در روزهای قبل از خواب غفلت کرده باشد، میزان خواب مورد نیاز او افزایش مییابد. اگر به اندازه کافی ندارید، یک «کمبود خواب» دچار میشوید که بسیار شبیه به اضافه برداشت در بانک است. در نهایت، بدن شما از شما میخواهد که شروع به بازپرداخت بدهی کنید.
ما واقعاً با خواب کمتر از نیاز خود سازگار نیستیم. ممکن است به برنامهای عادت کنیم که ما را از خواب کافی باز میدارد، اما این شیوه زمان عکسالعمل و سایر عملکردها همچنان کاهش میدهد.
علت اختلال خواب
علت اختلال در خواب چیست؟ منشا اکثر بیماریها و عارضهها مشکلات عصبی است. اگر شما در زندگی استرس و اضطراب و لحظات پرتنشی را در حال تجربه کردن هستید، ممکن است به این عارضه دچار شده باشید. اما به طور کلی دلایلی مهم اختلال خواب در ادامه به آن اشاره میشود:
- آلرژی و مشکلات تنفسی
- تکرر ادرار شبانه (بیشتر در کودکان)
- درد مزمن و التهاب مفاصل
- استرس و اضطراب
نشانههای اختلال خواب
اگر با سوال چه زمانی باید به متخصص اختلالات خواب مراجعه کنیم؟ روبرو شدهاید باید گفت باید ابتدا باید علائم اختلالات خواب را شناخت. علائم رایجی که نشان میدهد به اندازه کافی نخوابیدهاید عبارتند از:
- احساس خواب آلودگی یا به خواب رفتن در طول روز، به ویژه در هنگام فعالیتهای آرام مانند نشستن در سینما یا رانندگی
- خوابیدن در عرض 5 دقیقه پس از دراز کشیدن
- دوره های کوتاه خواب در ساعات بیداری (خواب لحظهای)
- نیاز روزانه به یک ساعت زنگدار برای بیدار شدن به موقع
- وقتی صبح از خواب بیدار میشوید یا در طول روز احساس گیجی میکنید (اینرسی خواب)
- به سختی بیرون آمدن از رختخواب هر روز
- تغییرات خلق و خوی
- فراموشی
- مشکل در تمرکز روی یک کار
- بیشتر خوابیدن در روزهایی که مجبور نیستید در ساعت خاصی از خواب بیدار شوید
- تکانهای زیاد هنگام خوابیدن روی بالش و تشک
اثرات کم خوابی و اختلالات خواب
کم خوابی با خود میتواند مضرات زیادی داشته باشد که برخی از آنها عبارتند از:
- مشکلات حافظه
- احساس افسردگی
- کاهش انگیزه
- تند مزاجی
- کمتر شدن زمان عکسالعمل
- سیستم ایمنی ضعیف و افزایش شانس شما را برای بیمار شدن
- احساس درد شدیدتر
- بیشتر شدن احتمال ابتلا به بیماری هایی مانند فشار خون بالا، دیابت، حمله قلبی یا چاقی
- کاهش میل جنسی
- پوست چروکیده و سیاهی زیر چشم شما
- پرخوری و افزایش وزن
- مشکل در حل مشکلات و تصمیم گیری
- تصمیم گیری بد
- توهمات
انواع اختلالات خواب چه هستند؟
اختلال خواب مانند هر بیماری انواعی دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
- پاراسومنیاها: یا همان خوابریشی که فرد دچار شده رفتارها و حرکات غیرطبیعی در زمان خواب از خود نشان میدهد.
- آپنهی خواب: بدن اکسیژن کافی دریافت نمیکند و باعث میشود تنفس برای لحظاتی متوقف شود.
- نارکولپسی: یا همان حمله خواب است. به این صورت ناگهان احساس خستگی شدید میکنید و بلافاصله به خواب میروید.
- بی خوابی: شایعترین اختلال خواب که شما که دیگر قادر به خوابیدن نخواهید بود.
- سندروم پای بیقرار: تکانهای شدید پا در هنگام خواب که ممکن است با سوزش و مورمور شدن پا همراه باشد.
چگونگی تشخیص اختلال خواب
حال حتما از خود میپرسید اختلالات خواب چگونه تشخیص داده می شوند؟ برای تشخیص باید به پزشک مراجعه کنید و آزمایشهای به خصوصی را تجویز کند. در ادامه به این سه مورد اشاره میشود:
- پلی سومنو گرافی: یا همان تست خواب اصلیترین راه تشخیض اختلال خواب است. به این صورت که سطح اکسیژن، حرکات بدن و امواج مغزی مورد ارزیابی قرار میگیرد.
- الکتروانسفالوگرام: فعالیت الکتریکی در مغز و هرگونه مشکل مربوط به آن مورد ارزیابی قرار میگیرد.
- آزمایش خون ژنتیک: آزمایش خونی که معمولاً برای تشخیص حمله خواب که نوعی از اختلال خواب است؛ انجام میگیرد.
چگونگی درمان اختلالات خواب
چگونه اختلالات خواب را درمان کنیم؟ اصلیترین سوالی است که میبایست به آن پاسخ دهیم. حتیالمقدور میبایست به پزشک مراجعه کرد و در مرحله بعد باید سبک زندگی خود را تغییر دهید.
- درمان پزشکی: شما برای درمان اختلال خواب باید به پزشک مراجعه کنید اما شاید برایتان سوال شود که برای درمان اختلال خواب به چه پزشکی مراجعه کنیم؟ در جواب باید گفت باید به متخصص فلوشیپ اختلالات که از یکی از رشته های تخصصی مغز و اعصاب ، روانپزشکی، طب کار، گوش و حلق و بینی یا ریه فارغ التحصیل شده است و سپس دوره فلوشیپ فوق تخصصی اختلالات خواب را گذرانده است، مراجعه کنید.
- تغییر در سبک زندگی: برای درمان اختلال خواب و بهبود کیفیت خواب بهتر است سبک زندگی خود را جهت سالم زیستن تغییر دهید. از جمله این موارد:
مصرف سبزیجات و ماهی و عدم مصرف قند و شکر، استفاده از بالش و تشک مناسب به خصوص تشک رویال ، داشتن برنامه خواب منظم و پایبند بودن به آن، ورزش کردن، مصرف کم مایعات قبل از خواب، عدم مصرف کافئین در نزدیکی شب و خواب و عدم مصرف سیگار و الکل